Dokunmayın Çocuklarımıza 2

Çocuğumuzun istismara maruz kaldığını nasıl anlayabiliriz?

Çocuğumuzda her zaman ki alışagelmiş tepkilerden  farklı tepkiler var ise ya da içe kapanmış ise bir sorun olabileceğini düşünmeliyiz.Ancak tepkilerin farklılaşması ve ya sosyal izolasyonun sebebi sadece istismar olmayabileceğini de aklımızdan çıkarmamalıyız. Durum ne olursa olsun soğukkanlı olmalıyız. Panik bir anne baba çocuğun o anki durumunu daha da içinden çıkılmaz bir hale getireceğini bilmeliyiz.

 İstismara uğramış çocukta bir takım fiziksel ve psikolojik tepkiler ortaya çıkabilmektedir. 

Bunlar:

• İçe kapanma,konuşmama ,yalnız kalma isteğinde ısrarcı olmaları
• İhtihar girişimleri
• Ani öfke patlamaları, bağırmalar, ağlamalar
• Anksiyete (kaygı durumu)
• Gece kabus görmeleri,
• Uyumama
• Yemek yememe
• Sürekli ağlama
• Kendisini değersiz hissetme durumu
• Ani çığlık atmalar
• Gece işemelerinin başlaması
• Makat bölgesinde genişlemeler, morarmalar
• Vajinal bölgede yırtıklar, morarmalar
• Ergenlik dönemindeki çocuklarda gebelik durumu
• Sosyal izolasyon da ısrarcı olmaları
  
• Korku durumunun belirginleşmesi
• Konuşma güçlüğü, kekemelik
• İstismara uğradığı kişiden korkma, onunla yalnız kalmaktan kaçınma
• Cildinde morluklar, çizikler gibi yaralar
• Vücudunda ısırık, tırnak izleri
• Sigara gibi yanıklar
• El ve ayak bileklerinde ip izleri
• Açıklanamayan kırıklar

Unutmamamız gereken şudur ki her çocuk bu tepkileri vermeyebilir. Yaşının çok küçük olması istismarı anlamasına algılamasına imkan vermeyebilir.

Bizim yapmamız gereken esas durum, bu belirtileri izlemektense bir önceki makalemde belirttiğim gibi koruyucu tedbirler almaktır.Cinsel konular evde tabu olmamalıdır. Çocuk bu konuda bizimle rahat konuşabilmeli ve her koşulda kabul göreceğine dair şüphesi olmamalıdır.

Çocuklarımız Cinsel İstismara Uğradığını Neden Bize Söyleyemez?

Hiç düşündünüz mü neden ?

• Utanma ve suçluluk duygusu
• Ailede kabul görmeyeceği endişeleri
• Tehditler (istismarcının çocuğun kendisini veya sevdiği kişilere zarar vereceğini söyleyerek tehdit etmesi)
• Anlattıklarına inanmayacakları düşüncesi
  
• Bazen de yaşları çok küçük olması yaşadıkları durumu anlatmalarına engel olabilmektedir.
• İstismar oyunlaştırılarak yapıldığında çocuk bunun istismar olduğunu anlamasına engel olabilir.
• Cinsel konuların evde konuşulmasının yasak olması
• Yaşadığı travma sebebiyle

İstismarlar neden saklanır?

Duruma şahit olan bazı yetişkinler bu durumda nereye başvuracağını bilemez, susturalacaklarını, sorun yaşayacaklarını ve olayın daha da büyüyeceğini ciddi yasal olaylara neden olacağı endişesiyle saklamaktadır.

Özellikle aile içi cinsel istismarlar gizli kalmaktadır. Aile şereflerine leke düşeceğini, olayın çevrede duyulması ve medyaya yansıması sebebinin utanç verici olması düşüncesi, yasaların kendilerini yeteri kadar koruyamayacağı düşünceleri, istismarcıdan çekinme nedenleriyle gizli kalmaktadır.

 Oysaki hiçbir travma cinsel istismara uğramış çocuğun bedenini ruhunu acıttığı kadar büyük olamaz. Susmak duruma çare değil olaylara suç ortağı olmaktır.Toplumsal sorunlara susmak en büyük hatalarımızdandır.

Ülkemizdeki aile ve toplum kültürü yaşayış tarzı cinsel istismarları kolay kılmaktadır. Geniş ailelerde ve çok yakın diyaloglarda çocuğun kendisini yakınlarına karşı çaresiz bırakmakta. Ekonomik düzeyin düşük olması küçük evde aynı odada bir çok bireyin yaşaması, aile içi şiddetin olduğu evlerde, kızların değersiz olduğu toplumlarda cinsel istismarın varlığını göstermekte.

Bazen çocuk o kadar küçük yaşta cinsel istismara maruz kalmakta ki bunu ergenlik döneminde anlayabilmekte ve çeşitli cinsel problemlere sebep olmakta ve bazen ergenlik döneminde yaşanılan intihar olaylarının altında yatan sebep çocuklukta yaşanan cinsel travmalar olabilmektedir. İstismarlar aile için ne kadar travmatik ise toplum içinde aynı derecede travmatiktir. Ruhsal travmanın tamiri çok zor olmaktadır hatta bazen imkansız olabilmektedir.İstismara uğrayan ya bu ruhsal yara ile ömür boyu savaşacak ya aynı yarayı başka bireylere bedenlere uygulayacak ya da ölümle sonuçlanacaktır. Bu açıdan bakıldığında bir anlık yapılan hataların ömür boyu süren bir travmaya neden olduğunu gösteriyor.

 Ülkemizde çocuk istismarında tıp  ve hukuk alanları başta olmak üzere  basında ve siyasal alanlarda çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. Ancak ben bu konuları yeterli bulmamaktayım. Bireylerin bilinçlendirilmesinde, farkındalık oluşturulmasında istismarın anlatımında çözüm odaklı olurken istemeden, farkında olmadan cezp edici ya da uyandırıcı bir hal almamasına dikkat etmeliyiz. Özellikle bu konuda basın çok dikkatli davranmalı diye düşünüyorum.

Çocuk İstismarının Sebepleri

• Aile yapısı
• Üvey anne-baba
• Aile bireylerinde psikolojik sorunların olması
• Toplumdaki dini ve kültürel yapı
• Ailenin ve toplumun sosyoekonomik durumu
• Aile içi şiddet
• Çocuğun anne-baba, kardeşlerinden, akrabalarından birinden ve ya birkaçından şiddete maruz kalması
• Akran zorbalığı olması
• Özürlü olma durumu
• İstismarcının daha önce istismara maruz kalması
• Alkol madde bağımlılığı olan büyükler
• Kumar gibi olumsuz alışkanlıkları olan ebeveynler
• Eğitim seviyesi düşüklüğü
• Ailede boşanma, ayrılık ve ölüm sebebiyle tek ebeveyn olması
• Sosyal eşitsizlikler
  
  
• Okulda olumsuz örnek davranışlar
• Toplumda suç oranın artması
  
• Sosyal çatışmaların artması
• Toplumda bölünmeler
• Savaş
• Yasal eksiklikler
• Cezaların caydırıcı olmadaki yetersizliği
  

İstismarlara bu kadar çok sebep varken çocuklarımız için birey ve toplum olarak, devlet olarak koruyucu tedbirler almalıyız.

İstismar sadece cinsel istismar olarak düşünmemeliyiz.

Fiziksel İstismar,

Cinsel İstismar,

Ekonomik İstismar

 Duygusal İstismar,

Çocuk İhmalinin de istismar olduğunu unutmamalıyız.

İster basit sözel istismar ister ağır istismar olsun SUÇ tur. Bu suç yasalar karşısında suç olmanın yanı sıra  dinen ve vicdani boyutta da suç teşkil etmektedir.

Çocuklardan İstismara Hakkında Bilgi Alınırken Dikkat Etmemiz Gereken Noktalar

• Anne babalar çok dikkatli olmalıdır.
• Olayın  tazeliği ve etkisi nedeniyle hata yapmamalıyız.
• Bu konudaki uzmanlardan yardım alarak olayı çözmeliyiz.
• Çocuğun konuşması için ilk olarak
• Rahat bir ortam sağlanması gerek
• Konuşma içinde çocuğun yaşına uygun bir dil geliştirilmesi gerek
• Çocuk konuşmaya zorlanmamalıdır, sabırlı olunmalıdır.
• İletişime ket vurmamalı çocuğun konuşması kesilmemelidir.
• Uzmanlar bu konuda resim ve bebek kullanabilmektedirler. 

Cinsel İstismara Uğramış Çocuğun Yanında Yapılmaması Gerekenler

• Olay dramatize edilmemeli
• Olay kapatılmamalı
• Suçlama, yargılama, aşağılama yapılmamalı
• İstismarcı ile çocuk yüzleştirilmemeli
  
• Umursamazlık tavrı içine girilmemeli
• Çocuğa olayı unutması şeklinde beklenti içine girilmemesi gerektiği gibi gereksiz şekilde hatırlatıcı söz ve durumlar oluşturulmamalı
• Olayın sır olarak saklanmasının gerekli olmadığını yasal mercilere bildiriminin neden gerekli olduğu anlatılmalı

  Tekrar görüşünceye kadar esen kalın...